Thủ tướng Canada Mark Carney và Đảng Tự do của ông được dự đoán sẽ giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử lần thứ 45 của đất nước, nhưng việc đảm bảo đa số ghế trong Quốc hội vẫn chưa rõ ràng khi nhiều cuộc đua sít sao vẫn chưa được xác định.
Theo kết quả sơ bộ từ Cơ quan Bầu cử Canada vào khoảng 11 giờ tối giờ ET, Đảng Tự do đang trên đà giành được 156 trong số 343 ghế. Đảng Bảo thủ, do Pierre Poilievre lãnh đạo, sẽ thành lập phe đối lập chính thức với ước tính 144 ghế tính đến thời điểm hiện tại.
Số ghế của Đảng Tự do tương đương với 160 ghế giành được trong cuộc bầu cử năm 2021, trong khi Đảng Bảo thủ tăng từ 119 ghế. Nếu Đảng Tự do giành được thiểu số, họ sẽ cần sự ủng hộ của các đảng khác để thông qua luật, như họ đã làm trước cuộc bầu cử.
Chiến thắng này hoàn thành sự trở lại của Đảng Tự do, đảng này chỉ vài tháng trước còn chìm trong các cuộc thăm dò khi sự bất mãn với cựu thủ tướng Justin Trudeau gia tăng. Carney và kinh nghiệm của ông trong việc điều hướng các cuộc khủng hoảng kinh tế đã gây được tiếng vang với cử tri khi họ thấy mình trong một cuộc chiến thương mại do Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng.
Mỹ đã áp đặt thuế quan 25% đối với thép và nhôm Canada kể từ ngày 13 tháng 3 và ô tô Canada kể từ ngày 9 tháng 4. Canada đã trả đũa mỗi đợt bằng thuế quan của riêng mình.
Dầu khí Canada đã được miễn thuế quan của Mỹ, nhưng hành động thương mại của Trump đã khiến nhiều chính trị gia và người dân Canada nói chung xem xét lại sự cần thiết phải đa dạng hóa xuất khẩu năng lượng của mình. Các hành lang thương mại, đường ống dẫn và cơ sở LNG đã được Carney và Poilievre quảng bá.
Carney và Trump đã đồng ý vào cuối tháng 3 rằng các cuộc đàm phán kinh tế toàn diện hơn sẽ diễn ra sau cuộc bầu cử.
Đảng Tự do đã nắm quyền từ năm 2015, nhưng chỉ với tư cách thiểu số kể từ cuộc bầu cử năm 2019.
Lạm phát, nhà ở, Trump là những mối quan tâm hàng đầu
Các vấn đề chính đối với người dân Canada trong chu kỳ bầu cử này là lạm phát, nhà ở, chi phí sinh hoạt và quan hệ quốc tế - đặc biệt là các động thái gây hấn từ Mỹ, theo các cuộc thăm dò.
Đa dạng hóa thương mại và tăng trưởng sản xuất năng lượng đã được cả lãnh đạo Đảng Bảo thủ và Đảng Tự do - và những người hy vọng trở thành thủ tướng - quảng bá, nhằm giảm sự phụ thuộc vào khách hàng Mỹ và khởi động lại nền kinh tế trì trệ.
Canada là nhà sản xuất dầu lớn thứ tư thế giới với sản lượng hơn 5,7 triệu thùng/ngày và là nhà sản xuất khí đốt tự nhiên lớn thứ năm với 18 tỷ feet khối/ngày, theo Hiệp hội các nhà sản xuất dầu mỏ Canada (CAPP). Mỹ là khách hàng nước ngoài lớn nhất của Canada đối với mỗi loại, nhưng các cuộc tấn công bằng lời nói và kinh tế vào Canada của Trump đã thúc đẩy các chính trị gia và người dân Canada nói chung xem xét lại các chiến lược thương mại của họ.
Poilievre nói rằng các chính sách của Đảng Tự do trong thập kỷ qua đã kìm hãm năng suất của đất nước và khiến nước này trở thành quốc gia có thành tích yếu nhất trong G7. Poilievre nói rằng cần phải đảo ngược chính sách của Đảng Tự do để Canada có thể "giải phóng" ngành dầu khí của mình để bảo vệ tốt hơn chủ quyền của mình.
Chiến dịch của Carney tập trung nhiều vào Trump, nhấn mạnh mối đe dọa đến từ bên ngoài, không phải từ bên trong. Carney muốn biến Canada thành một "siêu cường năng lượng" nhưng khẳng định luật pháp hiện hành là cách để thực hiện điều đó, bất chấp những lời kêu gọi ngược lại của các giám đốc điều hành dầu khí.
