Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng Trung Quốc đã đồng ý cung cấp đất hiếm và nam châm trong một thỏa thuận tạm thời, nhằm giúp giảm bớt tình trạng thiếu hụt tại các nhà sản xuất ô tô và các nhà sản xuất khác của Mỹ.
Trong khi Trump tuyên bố một bước đột phá lớn trong các cuộc đàm phán thương mại với Trung Quốc, các quan chức cấp cao từ cả hai nước cho biết một vòng đàm phán tại London chỉ đưa ra một phác thảo thỏa thuận mà các nhà lãnh đạo của họ vẫn phải phê duyệt.
Trump đã đăng trên mạng xã hội rằng "TOÀN BỘ NAM CHÂM, VÀ BẤT KỲ ĐẤT HIẾM CẦN THIẾT NÀO, SẼ ĐƯỢC TRUNG QUỐC CUNG CẤP TRƯỚC."
Nhập khẩu nam châm vĩnh cửu đất hiếm của Mỹ đã giảm xuống 491 tấn vào tháng 4, giảm 41% so với cùng tháng năm ngoái, khiến các công ty hiện đang đối mặt với mức tồn kho thấp.
Trung Quốc chiếm 99% công suất chế biến đất hiếm nặng toàn cầu, theo phân tích của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS).
MP Materials – một nhà sản xuất tích hợp của Mỹ xử lý mọi thứ từ khai thác và tách đến hòa tan, tinh chế và sản xuất nam châm – dự kiến sẽ chỉ sản xuất 1.000 tấn nam châm neodymium-sắt-boron vào cuối năm 2025. Trong khi đó, Trung Quốc đã sản xuất khoảng 200.000 tấn vào năm 2021.
Năng lực của Mỹ phần lớn ở giai đoạn đầu và còn xa mới đạt được mục tiêu của Bộ Quốc phòng là phát triển chuỗi cung ứng từ khai thác đến nam châm độc lập với Trung Quốc. Theo phân tích của CSIS, vẫn còn rất nhiều việc phải làm để biến sản xuất mẫu trong phòng thí nghiệm thành sản xuất thương mại quy mô đầy đủ, có nghĩa là Mỹ sẽ ở thế yếu trong tương lai gần.
Hiệp hội các nhà cung cấp phương tiện di chuyển đã cảnh báo rằng các dây chuyền lắp ráp xe của Mỹ đang đối mặt với nguy cơ chậm lại hoặc thậm chí ngừng hoạt động do nguồn cung bị gián đoạn.
Nếu không có khả năng tiếp cận đất hiếm và nam châm đáng tin cậy, các nhà cung cấp ô tô không thể sản xuất các bộ phận quan trọng như hộp số, bộ phận bướm ga, máy phát điện, động cơ, cảm biến, dây an toàn, loa, hệ thống chiếu sáng, trợ lực lái và camera.
"Các công ty đã cạn kiệt hàng," Gracelin Baskaran, giám đốc Chương trình An ninh Khoáng sản Quan trọng của CSIS cho biết. "Một số nhà máy sản xuất ô tô đã phải tạm dừng sản xuất."
Nhà sản xuất nam châm lớn của Trung Quốc Jinli Magnet cho biết họ đã có được giấy phép xuất khẩu nam châm sang Mỹ, châu Âu và Đông Nam Á.