Theo cơ quan giám sát năng lượng IEA, lượng khí thải nhà kính metan từ lĩnh vực năng lượng đã không giảm trong năm 2024 bất chấp những cam kết rộng rãi về việc cắt giảm, do ít quốc gia đưa ra được các kế hoạch vững chắc.
Trong báo cáo theo dõi toàn cầu, tổ chức này cho biết lượng khí thải metan từ lĩnh vực nhiên liệu hóa thạch đạt tổng cộng khoảng 120 triệu tấn vào năm ngoái. Con số này tương đương với lượng khí thải trong những năm gần đây, vốn duy trì ở mức tương đối ổn định kể từ năm 2019.
IEA cho biết, khí metan đã đóng góp khoảng 30% vào sự nóng lên toàn cầu do con người gây ra kể từ cuộc cách mạng công nghiệp. Bốn quốc gia - Trung Quốc, Nga, Mỹ và Iran - chịu trách nhiệm cho hơn 50% lượng khí thải metan liên quan đến nhiên liệu hóa thạch vào năm ngoái, với tỷ lệ lần lượt là 20%, 16%, 11% và 5%.
IEA cho biết, lượng khí thải metan liên quan đến nhiên liệu hóa thạch vẫn ổn định, nhưng cường độ metan đã giảm nhẹ kể từ năm 2019 do sản lượng hydrocarbon tăng lên. Cơ quan giám sát đã đưa các nguồn phát thải mới vào phạm vi giám sát của mình, lần đầu tiên tích hợp lượng khí thải từ các cơ sở bị bỏ hoang, bao gồm cả các mỏ than. Họ phát hiện ra rằng các địa điểm này chịu trách nhiệm cho 7,7 triệu tấn khí thải vào năm 2024, trong đó 70% đến từ ba quốc gia - Trung Quốc (36%), Mỹ (21%) và Nga (12%).
Khoảng ba phần tư lượng hydrocarbon toàn cầu theo quốc gia xuất xứ và một nửa theo công ty sản xuất nằm trong các thỏa thuận tự nguyện cắt giảm khí thải metan, bao gồm cả Cam kết Metan Toàn cầu nhằm cắt giảm khí thải 30% vào năm 2030 so với năm 2020. IEA cho biết, hiện chỉ có 5% lượng khí thải dầu khí được sản xuất theo các tiêu chuẩn phát thải gần bằng không có thể kiểm chứng được.
IEA đã tăng gấp đôi ước tính lượng metan thải ra từ năng lượng sinh học, từ 10 triệu tấn lên 20 triệu tấn, chủ yếu là do quá trình đốt sinh khối truyền thống không hoàn toàn, với Ấn Độ chiếm một phần năm tổng lượng. Khoảng 2 triệu tấn đến từ khí sinh học và biometan. IEA cho biết, rò rỉ từ các địa điểm sản xuất khí sinh học và biometan có thể làm suy yếu hoặc hoàn toàn triệt tiêu lợi ích của việc chuyển đổi sang các loại nhiên liệu này từ khí đốt tự nhiên. IEA ước tính cường độ metan từ khí sinh học và biometan - tỷ lệ khí sản xuất bị rò rỉ - lần lượt là 8% và 4% ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương và châu Âu, hai khu vực dẫn đầu trong lĩnh vực này.
IEA ước tính rằng 30% lượng khí thải liên quan đến nhiên liệu hóa thạch có thể đã được giảm thiểu mà không tốn thêm chi phí, giảm so với ước tính 40% của năm ngoái do giá khí đốt giảm.
IEA cho biết, vòng cập nhật hiện tại của Đóng góp do Quốc gia tự quyết định (NDCs) - các kế hoạch cắt giảm khí thải - mang đến cơ hội tăng cường tham vọng. Tính đến năm 2024, chỉ có 30 NDCs đưa ra các biện pháp cụ thể để nhắm mục tiêu vào khí metan, trong khi chỉ có 9 NDC có các mục tiêu chính xác. Tuy nhiên, năm ngoái Trung Quốc đã thông báo rằng NDC của họ sẽ bao gồm tất cả các khí nhà kính.
Khí metan ở Mỹ
IEA dự đoán lượng khí thải metan liên quan đến năng lượng của Mỹ sẽ giảm 35% vào năm 2030, bất chấp việc chính quyền Donald Trump thứ hai đã hủy bỏ các sáng kiến về metan thời Biden kể từ khi bắt đầu nhiệm kỳ.
Vào tháng 3, Trump đã chặn một quy tắc buộc các nhà sản xuất phải trả 900 USD/tấn khí thải metan, dự kiến sẽ cắt giảm lượng khí thải thất thoát từ ngành công nghiệp khí đốt rộng lớn của Mỹ.
Tuy nhiên, IEA cho biết một số luật tiểu bang vẫn còn hiệu lực, chẳng hạn như giới hạn thông gió và đốt bỏ ở New Mexico và Colorado. Và một số công ty Mỹ vẫn là thành viên của các quan hệ đối tác cắt giảm khí thải như sáng kiến metan của Liên Hợp Quốc và Hiến chương khử cacbon hóa dầu khí.
IEA cho biết, các nhà sản xuất Mỹ vẫn có thể triển khai các dự án giảm thiểu mang lại tỷ suất lợi nhuận dương, cho phép đưa nhiều khí đốt hơn ra thị trường. Tuy nhiên, giá khí đốt thấp hơn ở Mỹ so với thị trường toàn cầu hiện hành có thể làm giảm động lực cắt giảm khí thải của các nhà sản xuất Mỹ nếu không có các quy định ràng buộc.
